Հոր գեները փոխանցվում են ե՛ւ երեխայի՞ն, ե՛ւ մո՞րը

Հղի կանայք եւ նրանց՝ դեռեւս չծնված երեխաները շատ բան են կիսում. սնունդ, սովորույթներ, մարմին եւ, ինչպես պարզվել է, իմունային ռեւմատոիդ արտրիտ հիվանդության հանդեպ հակումը:

Գտնվելով մոր արգանդում՝ պտուղը նրա հետ մի քանի բջիջներ է փոխանակում: Այդպիսով կնոջ օրգանիզմում բջիջներ են հայտնվում, որոնք գենետիկ այլ կոդ ունեն: Երբեմն այդ բջիջները տասնամյակներ շարունակ կարող են մոր մարմնում մնալ: Այս երեւույթը, որը մինչեւ այժմ ամբողջությամբ բացահայտված չէ, կոչվում է ֆետալ միկրոխիմերիզմ: Կանայք, որոնց մոտ ծննդաբերությունից հետո աուտոիմունային հիվանդություն է զարգանում, միկրոխիմերիզմի ավելի բարձր մակարդակ ունեն, քան առողջ մայրերը:

Հետազոտության հեղինակ, Քալիֆորնիայի Բերքլի համալսարանի համաճարակաբան Ջովանա Քրուսն իր գործընկերների հետ հետազոտել է այս թեմայով նախկին ուսումնասիրությունների արդյունքները, հետո ծավալուն գիտափորձ կատարել: Նրանց հետազոտությանը շուրջ հինգ հազար կամավոր է մասնակցել, այդ թվում՝ ռեւմատոիդ արտրիտով հիվանդ կանայք, նրանց բարեկամները, առողջ կանայք եւ տղամարդիկ: Հետազոտողները նրանցից արյան նմուշ են վերցրել եւ հետազոտել արտրիտների համար պատասխանատու գեները:

Գիտափորձի արդյունքները ցույց են տվել, որ անկախ գենետիկ սեփական ռիսկից՝ արտրիտով հիվանդ կանայք երկու անգամ ավելի շատ են ունենում երեխաներ, որոնց մոտ հիվանդության նկատմամբ գենետիկ հակումն ավելի մեծ է: Այսինքն՝ հավանական է, որ այդ «հիվանդ» գեները հորից փոխանցվում են ե՛ւ երեխային, ե՛ւ մորը:

«Բայց թե այդ գործընթացն ինչպե՞ս է կատարվում, մենք մինչեւ այժմ չենք պարզել: Գիտությանն առայժմ անհայտ է միկրոխիմերիկ բջիջների ազդեցության մեխանիզմը»,- պատմել է Քրուսը:

Ապագայում գիտնականները ծրագրում են մանրամասն ուսումնասիրել մոր եւ երեխայի օրգանիզմի վրա հոր գեների ազդեցությունը, ինչպես նաեւ հասկանալ, թե ինչպես կարելի է կանխարգելել աուտոիմունային հիվանդությունը, եթե հղի կինն արդեն թիրախային խմբում է:

Հետևեք NEWS.am Medicine-ին Facebook-ում և Twitter-ում