Աղիքային բակտերիաները կարող են մաքրել արյունը խումբը սահմանող անտիգեններից. NatMicro
16:35 3 մայիսի, 2024Դանիայի տեխնիկական համալսարանի գիտնականները գտել են ցանկացած դոնորի արյունը փոխներարկման ունիվերսալ կենսանյութի միջոցի վերածելու ձև՝ օգտագործելով աղիքային հատուկ բակտերիաներ։ Հետազոտության արդյունքները հրապարակվել են Nature Microbiology ամսագրում։
Արյան խումբը գենետիկորեն որոշված իմունոլոգիական արյան հատկանիշ է, որը թույլ է տալիս մարդկանց (կամ կենդանիներին) բաժանել տարբեր խմբերի։ Արյան չորս խումբ կա՝ I (0), II (A), III (B) և IV (AB)։
Յուրաքանչյուր խումբ ճանաչվում է արյան կարմիր բջիջների (արյան բջիջների) մակերեսին օլիգոսաքարիդների (հատուկ ածխաջրերի) շղթաներին կցված A և B անտիգենների առկայությամբ: Եթե փոխներարկման ժամանակ դոնորի և ստացողի արյան խմբերը չեն համընկնում, իմունային համակարգը սկսում է ոչնչացնել արյան օտար բջիջները, ինչը կարող է հանգեցնել մահվան:
Երկար ժամանակ գիտնականները ձգտում են ստեղծել ունիվերսալ միջոց՝ դոնորային արյունը փոխներարկման համար հարմար դարձնելու բոլոր կարիքավոր մարդկանց՝ անկախ խմբից։ Այժմ գոյություն ունեն A և B անտիգեններն արդյունավետորեն հեռացնելու ռազմավարություններ, սակայն իրենք՝ օլիգոսաքարիդները և հնարավոր անցանկալի իմունային պատասխանները միշտ չէ, որ կարող են վերացվել:
Գիտելիքների այս բացը լրացնելու համար դանիացի հետազոտողները արյան համընդհանուրացման փորձերում օգտագործել են աղիքների Akkermansia muciniphila բակտերիան: Այս բակտերիան սնվում է աղիքային պատի մակերեսի լորձը քայքայելով։ Բանն այն է, որ աղիների լորձաթաղանթի մակերեսի բարդ շաքարները նման են արյան բջիջների մակերեսի շաքարներին: Սա նշանակում է, որ բակտերիան կարող է արտադրել ֆերմենտներ՝ ABO անտիգենները քայքայելու համար:
Գիտնականների հայտնագործությունը հնարավորություն տվեց արդյունավետ կերպով փոխակերպել A և B խմբերի արյունն ունիվերսալ դոնորական նյութի: Այս պահին ամենամեծ արդյունավետությունը ձեռք է բերվել B խմբի համար: Գիտնականներն այժմ կատարելագործում են փոխակերպման նոր մեթոդը և նախատեսում են մոտակա 3-4 տարիների ընթացքում դոնորային արյունը փորձարկել կլինիկական հետազոտություններում՝ հաստատելու դրա բազմակողմանիությունն ու անվտանգությունը մարդկանց համար: