Քաղցկեղի կանխարգելմանն ուղղված 12 քայլ

Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության (ԱՀԿ) փորձագետները հրապարակել են քաղցկեղի կանխարգելման վերաբերյալ իրենց խորհուրդները: Ընդամենը 12 ոչ շատ բարդ քայլ է ստացվել.

1. Մի ծխեք:

2. Ոչ ոքի թույլ մի տվեք ծխել ձեր տանը: Այնպես արեք, որ աշխատավայրում նույնպես ոչ ոք չծխի:

3. Առողջ քաշ պահպանեք:

4. Օրվա ընթացքում ակտիվ եղեք: Աշխատեք շատ շարժվել եւ քիչ նստել:

5. Մի մոռացեք առողջ սնվելու մասին.

• Ձեր սննդակարգում անպայման հատիկավորներ, լոբազգիներ, բանջարեղեն եւ մրգեր ներառեք;

• Աշխատեք հրաժարվել բարձր կալորիականությամբ, մեծ քանակությամբ շաքար եւ ճարպեր պարունակող սննդից: Հրաժարվեք նաեւ քաղցր ըմպելիքներից;

• Սահմանափակեք աղի, մշակված մսեղենի (երշիկ եւ այլն) եւ կարմիր մսի  օգտագործումը:

6. Եթե որեւէ տեսակի ալկոհոլ եք օգտագործում, փորձեք դրանից նույնպես հրաժարվել:

7. Զգույշ եղեք արեւահարության հարցում. արեւի տակ գտնվելիս միշտ համապատասխան քսուքներ օգտագործեք: Երեխաներին թույլ մի տվեք շատ ժամանակ անցկացնել արեւի տակ, հատկապես՝ առանց գլխարկի եւ հուսալի քսուքի, որը մաշկը կպաշտպանի արեւի ճառագայթներից:

8. Աշխատավայրում հետեւեք անվտանգության եւ առողջության բոլոր կանոններին, խուսափեք վնասակար սովորույթներից:

9. Պարզեք, արդյո՞ք ձեր տանը ռադիացոն բարձր ճառագայթման ներքո չեք գտնվում: Եթե Ձեր տանը ռադիացիայի մակարդակը բարձր է, ապա անպայման իջեցրեք այն:

10. Երեխաներին անպայման կրծքով կերակրեք, քանի որ դա նվազեցնում է կրծքագեղձի քաղցկեղի զարգացման վտանգը: Նաեւ հիշեք, որ հորմոնալ թերապիան մեծացնում է քաղցկեղի որոշ տեսակների զարգացման վտանգը, այնպես որ՝ առանց ծայրահեղ անհրաժեշտության նման թերապիայի մի դիմեք:

11. Հետեւեք, որպեսզի Ձեր երեխաներն անպայման հետեւյալ պատվաստումները ստանան.

• Հեպատիտ Բ-ի դեմ պատվաստում (նորածինների համար);

• Պապիլոմա վիրուսի դեմ պատվաստում (աղջիկների համար):

12. Պարբերաբար հետեւյալ սքրինինգն արեք.

• Աղիքային քաղցկեղ (տղամարդիկ եւ կանայք);

• Կրծքագեղձի քաղցկեղ (կանայք);

• Արգանդի վզիկի քաղցկեղ (կանայք):