• Latest news

Աչքի առաջին փոխպատվաստումը կարող է կատարվել առաջիկա 10 տարիների ընթացքում

25 նոյեմբերի, 2016  21:22

Աչքն այնքան բարդ օրգան է, որի փոխպատվաստումը մինչ օրս երբեւէ չի հաջողվել, չնայած այս ասպարեզում բազմաթիվ փորձարկումներ են արվել: Փոխպատվաստված աչքերը մշտապես անջատվում էին, իսկ արյան մատակարարման եւ աչքի իներվացիայի վերականգնում տեղի չէր ունենում: 1977 թվականին ԱՄՆ-ի Աչքի ազգային ինստիտուտը նույնիսկ հայտարարել է, որ անհնար է աչքը լիակատար փոխպատվաստել:

Այժմ University of Pittsburgh-ի հետազոտողների խումբը աչքի փոխպատվաստման վիրահատության նախապատրաստում է սկսել՝ այդպիսի փոխպատվաստում կարող է իրականացվել առաջիկա 10 տարիների ընթացքում: Եթե վիրահատությունը հաջող անցնի եւ դրա տեխնոլոգիան սկսի կիրառվել կլինիկական պրակտիկայում, դա կօգնի մեծ թվով մարդկանց վերադարձնել իրենց տեսողությունը, որը կորցրել են վնասվածքների կամ հիվանդությունների պատճառով:

Հետազոտական խմբի ղեկավար Կիա Վաշինգթոնը նշել է, որ շատ գիտնականներ իրենց նախաձեռնությանը հոռետեսորեն են վերաբերվում: Սակայն իրենք հույս ունեն, որ բոլոր դժվարությունները կհաղթահարեն եւ կհասնեն նրան, որ փոխպատվաստված աչքը լիարժեք գործունակ կդառնա: Ներկայումս նրանք փորձեր են անցկացնում լաբորատոր առնետների վրա՝ մշակելով տեսողական նյարդի բջիջների կենսունակության պահպանման եւ դրանց հետագա աճի խթանման մեթոդ: Նրանք պարզաբանում են, որ անչափ կարեւոր է նյարդերը կենդանի պահել դեռեւս մինչ դոնոր աչքի հանումը:

2010 թվականին գիտնականներին հաջողվել է նույնականացնել այն գենը, որը պատասխանատու է տեսողական նյարդերի կենսունակության համար: Նրանք պարզել են, որ BAX գենից զուրկ մկների նյարդային բջիջները տեսողակլան նյարդի վնասվելուց հետո երկար ժամանակ կենդանի են մնացել: Այդ գենն ունեցող մկների դեպքում նյարդերը մահանում էին երեք շաբաթվա ընթացքում: BAX-ի աշխատանքն արգելակող պատրաստուկը ընդունակ է երկարացնել նյարդային բջիջների կյանքի տեւողությունը եւ օրգանը պահպանել փոխպատվաստման համար:

Լուծում պահանջող երկրորդ խնդիրը նյարդային բջիջների աճի խթանումն է: Harvard Medical School-ի մասնագետները նյարդերի վերածրագրավորման՝ ծեր բջիջներն ավելի երիտասարդ բջիջների վերափոխելու մեթոդ են հայտնաբերել: Միացությունների մի ամբողջ համալիրի ներգործությամբ գիտնականները կարողացել են հասնել նյարդերի աճի խթանման եւ մկների տեսողական նյարդի ամբողջական վերականգնման: Ճիշտ է, դրանից հետո կենդանու տեսողությունը չի վերականգնվել: Նրանք կարողացել են կրկին տեսնել միայն  ցրված սկլերոզի բուժման համար նախատեսված 4-AP-ի կուրս անցնելուց հետո:

Գիտնականները  հետագայում մեծաթիվ դժվարություններ պետք է հաղթահարեն, մինչ պատրաստ կլինեն մարդկանց աչքի փոխպատվաստման փորձեր իրականացնելուն: Կարեւորագույն դժվարություններից մեկը, ի թիվս վերեւում նշվածների,  փոխպատվաստված օրգանի աջատման հավանականության նվազեցումն է, որը փոխպատվաստման վիրահատություններին ուղեկցող ավանդական խնդիրն է:

Հետևեք NEWS.am Medicine-ին Facebook-ում և Twitter-ում


 
  • Տեսանյութեր
 
 
  • Իրադարձությունների օրացույց
 
 
  • Արխիվ
 
  • Ամենաընթերցվածը

ամիս

շաբաթ

օր

 
  • Հետեվեք մեզ Ֆեյսբուքում
 
  • Հարցում
Տեղյա՞կ եք արդյոք, որ 2027թ.–ից ՀՀ բոլոր քաղաքացիների համար պարտադիր է դառնալու բժշկական ապահովագրությունը
Տեղյակ եմ եւ կողմ եմ
Տեղյակ եմ եւ դեմ եմ
Տեղյակ եմ, դեռեւս չեմ կողմնորոշվում
Տեղյակ չեմ, բայց սկզբունքորեն կողմ եմ
Տեղյակ չեմ, բայց սկզբունքորեն դեմ եմ
Ինձ համար միեւնույն է