Գերմանիայի Ինտեգրատիվ նանոգիտության ինստիտուտի եւ Տեխնոլոգիական համալսարանի հետազոտողները սերմնաբջիջների տեղաշարժման հատկությունն օգտագործել են որպես շարժիչ ուժ՝ դրանց մեջ տեղադրելով դեղային պատրաստուկ եւ սերմնաբջիջներին բանտարկելով մետաղական թաղանթի մեջ: Դրանց վրա մագնիսական դաշտով ներգործելով՝ գիտնականները սերմնաբջիջներին ուղղորդել են: Հետազոտությունն առայժմ չի հրապարակվել գրախոսող ամսագրում, բայց տեքստին կարելի է ծանոթանալ arXiv.org կայքում:
Առանց մյուս բջիջները վասելու՝ ուռուցքին դեղի արդյունավետ չափաքանակ հասցնելը քաղցկեղի բուժման հետազոտություններում հիմնական խնդիրներից մեկն է: Հակաքաղցկեղային դեղերի թունավոր ազդեցությունից օրգանիզմը պաշտպանելը հնարավոր է դարձել դեղերի մոլեկուլները լիպոսոմների մեջ փաթեթավորելու շնորհիվ: Սակայն օրգանիզմի պաշտպանությունից բացի, անհրաժեշտ է նաեւ գտնել դեղն ուռուցքին հասցնելու եղանակը:
Գիտնականներն այս նպատակով փորձել են օգտագործել սերմնաբջիջները, ծայրահեղ դեպքում կանացի վերարտադրողական համակարգի քաղցկեղի բուժման համար՝ հեշտոցի, արգանդի վզիկի, արգանդի փողերի: Սերմանաբջիջները նախապես հարմարեցված են վերարտադրողական ուղիներում տեղաշարժվելուն, դրանց թաղանթները դեղը լավ են պաշտպանում առողջ բջիջների հետ փոխազդեցությունից, բացի այդ՝ դեղի ծավալը, որը կարող է տանել մեկ սերմնաբջիջը, բավական տպավորիչ է:
Փորձի համար գիտնականներն օգտագործել են ցլի սերմնահեղուկը եւ դոկսոռուբիցին դեղը, որն օգտագոծվում է գինեկոլոգիական քաղցկեղային հիվանդությունների քիմիաթերապիայում: Սերմնաբջիջների շարժումը կառավարելու համար գիտնականները երկֆոտոնային 3D նանոլիտոգրաֆիայի օգնությամբ դրանց համար հատուկ «զրահ» են ստեղծել՝ երկաթից եւ տիտանից պատրաստված 4 բռնակով դատարկ հատված կոներ:
Սերմնաբջիջները դրվում են կոնի մեջ եւ ամրացվում բռնակների միջոցով, իսկ ուռուցքին հասնելիս եւ նրան բախվելիս բռնակները բացվում են՝ բաց թողնելով սերմնաբջիջները եւ դեղին թույլ տալով ընկնել ուռուցքի մեջ: Սերմնաբջիջների տեղափոխությունը կառավարվում է մագնիսական դաշտերի միջոցով, որոնց արձագանքում է նրանց «զրահը»:
Մեթոդի աշխատունակությունը ստուգելու համար գիտնականները քաղցկեղային «անմահ» HeLa բջիջների շարքից աճեցված ուռուցքների մի քանի թեստեր են կատարել: Չնայած մետաղական թաղանթը գրեթե 2 անգամ դանդաղեցրել է սերմնաբջիջների տեղաշարժումը, իսկ դեղը կրճատել է հեռավորությունը, որը նրանք ընդունակ են անցնել, պարզվել է, որ սերմնաբջիջներն, այնուամենայնիվ, ընդունակ են հասնել քաղցկեղային բջիջներին եւ դեղը հասցնել դրանց մեջ:
Վերարտադրողական օրգանների քաղցկեղն ամեն տարի ամբողջ աշխարհում հարյուր հազարավոր կանանց մահվան պատճառն է դառնում, այնպես որ՝ նոր մեթոդը հնարավոր է շատ կյանքեր կփրկի: Դրանից բացի՝ այն կարելի է օգտագործել նաեւ այլ հիվանդությունների, օրինակ՝ էնդոմետրիոզի բուժման համար:
Հետևեք NEWS.am Medicine-ին Facebook-ում և Twitter-ում
ամիս
շաբաթ
օր