Ամերիկահայ Պապոյանի ստեղծած համակարգչային մոդելը կօգնի քաղցկեղի մոլեկուլյար անալիզին

Ամերիկահայ Գարեգին Պապոյանի համակարգչային մոդելի վրա անցնում են քաղցկեղային բջիջների մոլեկուլյար անալիզի փորձարկումներ։

Գարեգին Պապոյանն ու նրա տեսական ֆիզքիմիայի խումբը Մերիլենդ համալսարանում ստեղծել են պրոտեինների ու ԴՆԹ-ի փոխգործակցության եռաչափ մոդել։ Այդ կառուցվածքներից շատերը տարբեր կենդանի օրգանիզմների մոտ ընդհանուր են, դրա համար էլ այդ պրոցեսները կարելի է վերագրել նաեւ մարդու օրգանիզմին, ասում է գիտնականը։

«Երբ մեքենա են ստեղծում, սկզբում այն համակարգչով արդեն ոչ միայն նախագծում, այլեւ փորձարկում են։ Կենսաբանության ու բժշկության մեջ դրան դեռ չեն հասել, բայց ապագայում մենք դրան ենք ձգտելու»,- հավելել է նա։

Պապոյանի ու նրա գործընկերների ստեղծած մոդելի օգնությամբ ամբողջ աշխարհում մոդելավորելու են ապագա փորձարկումները։ Նրա վերջին համատեղ հետազոտություններից են եղել աշխատանքը բժիշկ Յամինի Դալալի հետ ՝ ԱՄՆ առողջապահական ազգային ինստիտուտից։ Դալալի գիտական խումբն անցկացնում է փորձեր ԴՆԹ-ի կառուցվածքի վրա, հետազոտելով հիստոնների ու նուկլեոսոմների շարժումը։ Առաջինները միջուկային սպիտակուցներ են, որոնք հավաքում են ԴՆԹ թելերը կծիկի մեջ, նաեւ օգնում փոխանցել գենետիկ տեղեկությունները։ Երկրորդները քրոմոսոմների կառուցվածքային մասերն են ։

Եթե այդ մասնիկները հայտնվում են «սխալ» տեղում,  դրանք կարող են քաղցկեղ առաջացնել։ Իրականում մանրադիտակով նման պրոցեսները տեսնելը դեռ բարդ է, բայյց համակարգչի էկրանին՝ արդեն հնարավոր է։

Հետևեք NEWS.am Medicine-ին Facebook-ում և Twitter-ում