• Latest news

Ինֆեկցիոն ո՞ր հիվանդություններն են քացկեղ առաջացնում. պատմում է Նոբելյան մրցանակի դափնեկիրը

25 մայիսի, 2019  20:27

Քաղցկեղի մոտ 20%-ը կապ ունի ինֆեկցիաների հետ՝ բակտերիալ, վիրուսային եւ պարազիտային՝ պնդում է 2008 թվականին բժշկության Նոբելյան մրցանակի արժանացած գերմանացի գիտնական Հարալդ ցուր Հաուզենը:

Մոտ 34,4% դեպքերում քաղցկեղի առաջացման համար «պատասխանատու» են վիրուսները՝ հիմնականում, քաղցկեղածին շտամմերը՝ մարդու պապիլոմա վիրուսն ու հեպատիտի վիրուսը:
Առաջինը կարող է արգանդի վզիկի, առնանդամի, բերանի եւ կոկորդի քաղցկեղ առաջացնել, իսկ երկրորդը՝ լյարդի քաղցկեղ: Ի դեպ, հենց Հարալդ ցուր Հաուզենն է մոտ 30 տարի առաջ հայտնաբերել արգանդի վզիկի քաղցկեղի եւ մարդու պապիլոմա վիրուսի միջեւ կապը:

35% դեպքերում իրենց դերն ունեն բակտերիաները, այդ թվում՝ Helicobacter pylori-ն: Հաճախ այն ազդում է ստամոքսի վրա: Շատ դեպքերում ստամոքսի եւ 12-մատյա աղիքի խոցի, գաստրիտների, դուոդենիտների, ստամոքսի քաղցկեղի կապ ունեն այդ բակտերիայի հետ: Կա կարծիք, որ ստամոքսի լիմֆոմայի որոշ դեպքեր կապված են Helicobacter pylori-ի հետ:

25,6% դեպքերում քաղցկեղի առաջացման համար «պատասխանատու» են այնպիսի վիրուսներ, ինչպիսինն են՝ Էպշտեյնի-Բարրի վիրուսը, հերպեսի վիրուսները, Merkel cell polyomavirus-ը, հեպատիտ C-ն, HTLV-1-ը, ինչպես նաեւ մարդու իմունային անբավարարության վիրուսները (ՄԻԱՎ 1, 2):

Եվ, վերջապես, մոտ 0,8% դեպքերում քաղցեղկի առաջացմանը հանգենում են պարազիտային ինֆեկցիաները:

Ինչպե՞ս պայքարել այդ ինֆեկցիաների դեմ:

Մասնագետի խոսքով՝ մարդու պապիլոմա վիրուսների եւ հեպատաի B վիրուսի դեմ կարելի է պայքարել վակցինացիայի օգնությամբ. վակցինան կանխում է վիրուսի որոշակի շտամներով վարակումը՝ այդպիսով կանխելով նաեւ վարակումից հետո առաջացող խնդիրները:

Helicobacter pylori-ի դեմ կարելի է պայքարել հակաբիոտիկների միջոցով:

Էպշտեյնի-Բարրի վիրուսի, հերպեսի վիրուսի, Merkel cell polyomavirus-ի, հեպատիտ C-ի, HTLV-1-ի, ինչպես նաեւ մարդու իմունոդեֆիցիտ վիրուսների դեպքում խորհուրդ է տրվում նվազեցնել վիրուսային լարվածությունը:

Հարալդ ցուր Հաուզենը նաեւ նշել է, որ դեպքերի մեծամասնությունում այս կամ այն ինֆեկցիաների և քաղցկեղի զարգացման դեպքերի մեծամասնության միջև բավականին երկար ժամանակ է անցնում՝ մի քանի տարուց մինչեւ տասնամյակներ:

Հետաքրքիր է, որ 2008-ից գիտնականները չեն կարողացել նոր վիրուսներ կամ բակտերիաներ գտնել, որոնք կապված են քաղցկեղի զարգացման հետ: Դա նշանակում է, որ կամ գիտությանն արդեն հայտնի են բոլոր պոտենցիալ քաղցկեղածին ինֆեկցիաները, կամ էլ կան այլ ինֆեկցիաներ, որոնց քաղցկեղածին մեխանիզմների մասին մենք չգիտենք:

Հիշեցնենք, որ Հարալդ ցուր Հաուզենը մոտ 30 տարի առաջ բացահայտեց արգանդի վզիկի քաղցկեղի առաջացման գործում պապիլոմա վիրուսի դերը: Հայաստան այցի շրջանակում նա այցելեց Երեւանի Հերացու անվան բժշկական համալսարան, որտեղ հանդես եկավ ուսանողների եւ դասախոսների առաջ դասախոսությամբ:

Հետևեք NEWS.am Medicine-ին Facebook-ում և Twitter-ում


 
  • Տեսանյութեր
 
 
  • Իրադարձությունների օրացույց
 
 
  • Արխիվ
 
  • Ամենաընթերցվածը

ամիս

շաբաթ

օր

 
  • Հետեվեք մեզ Ֆեյսբուքում
 
  • Հարցում
Տեղյա՞կ եք արդյոք, որ 2027թ.–ից ՀՀ բոլոր քաղաքացիների համար պարտադիր է դառնալու բժշկական ապահովագրությունը
Տեղյակ եմ եւ կողմ եմ
Տեղյակ եմ եւ դեմ եմ
Տեղյակ եմ, դեռեւս չեմ կողմնորոշվում
Տեղյակ չեմ, բայց սկզբունքորեն կողմ եմ
Տեղյակ չեմ, բայց սկզբունքորեն դեմ եմ
Ինձ համար միեւնույն է