Յուրաքանչյուր աղջիկ, որի կրծքագեղձերը սկսում են զարգանալ, ամիսը մեկ անգամ պարտադիր պետք է կրծքի ինքնուրույն ստուգում իրականացնի հնարավոր կոշտուկները եւ հիվանդությունների այլ նախանշաններ հայտնաբերելու նպատակով՝ վստահեցնում է Հայ-ամերիկյան բժշկական կենտրոնի տնօրեն Խաչանուշ Հակոբյանը:
Ինչպե՞ս պետք է ինքնուրույն ստուգել կուրծքը
1. Զննեք կուրծքը հայելու առջեւ
Կանգնեք հայելու առջեւ եւ, առաջ թեքվելով (ափերն ազդրերին դրած), հայելու մեջ ուշադիր զննեք կուրծքը: Այնուհետ ուղղվեք, ձեռքերը վերեւ բարձրացրեք եւ կրկին նայեք կրծքին եւ տեսեք՝ արդոք առկա են կրծքագեղձերի ձեւի, գույնի փոփոխություն, կա՞ն այտուցված կամ փոս ընկած տեղեր:
2. Շոշափեք կուրծքը կանգնած վիճակում
Կուրծք շոշափեք կանգնած վիճակում: Որոշ մասնագետներ խորհուրդ են տալիս դա անել բաղնիքում, լոգանք ընդունելիս, քանի որ երբ մաշկը թաց է ու սլլան, ավելի հեշտ է շոշափել ցանկացած փոփոխություն: Ձախ ձեռքը դրեք ծոծրակին եւ սկսեք աջ ձեռքի մատներով զգուշորեն ժամացույցի սլաքի ուղղությամբ շոշափել ձախ կուրծքը՝ ընդհուպ մոտենալով պտուկին: Վերջում ստուգեք պտուկները եւ պարզեք՝կա? արդյոք արտադրություն, թե՞ ոչ, ինչպես նաեւ՝ կա՞ն կոշտուկներ դրանց տակ:
Ձախ կրծքի շոշափումն ավարտելուց հետո նույն եղանակով ստուգեք աջը՝ փոխելով ձեռքը:
Մասնագետներից ոմանք խորհուրդ են տալիս այս ստուգումը կատարել երկու անգամ: Առաջին անգամ աջ եւ ձախ ստինքները ստուգել մակերեսորեն (այդպիսով հեշտ կլինի հայտնաբերել մաշկատակի քիչ նկատելի գոյացությունները), իսկ երկրորդ անգամ շոշափումը կատարել՝ մատներով ավելի ուժեղ սեղմելով ստինքները:
3. Շուշափեք կուրծքը պառկած վիճակում
Պառկած վիճակում կրծքի շոշափումը ոչնչով չի տարբերում կանգնած վիճակում կատարվող շոշափումից: Պարզապես կրծքի մկանները պառկած դիրքում թուլանում են, եւ ավելի հեշտ կլինի նկատել՝ կա՞ն արդյոք գոյացություններ գեղձերում, թե ոչ: Նախքան շոփշափելը թիակի տակ՝ զննվելիք կրծքի կողմից, փոքր բարձ կամ ծալված սրբիչ դրեք:
Եթե ստուգման ժամանակ հայտնաբերեք որեւէ փոփոխության, կոշտուկ կամգնդիկ, խուճապի պետք չէ մատնվել:Նախեւառաջ, դրանք հնարավոր է՝ լինեն բնական փոփոխություններ, որոնք կրծքագեղձերում տեղի են ունենում դաշտանից մի քանի օր առաջ, երբ կուրծքը դառնում է ավելի զգայուն ւ ցավոտ: Սակայն եթե դաշտանը սկսվի եւ կոշտուկները չանհետանան, ցանկալի է այցելել բժկի-մամոլոգի:
Նշենք նաեւ, որ կրծքի ինքնազննումը խորհուրդ է տրվում կատարել դաշտանաշրջանի նույն օրը, քանի որ տարբեր օրերի հորմոնների ազդեցությամբ կրծքում կարող են տեղի ունենալ բնական տարբեր փոփոխություններ, որոնք կրծքի ստուգումը պակաս արդյունավետ կդարձնեն: