Գիտնականները քաղցկեղի 20 տեսակների կանխատեսման մեթոդ են մշակել

23 մայիսի, 2024  22:51

EMBL Եվրոպական կենսաինֆորմատիկայի ինստիտուտի (EMBL-EBI) և Քաղցկեղի հետազոտման գերմանական կենտրոնի (DKFZ) գիտնականներն օգտագործել են դանիական բժշկական ռեգիստրները՝ կանխատեսելու 20 ամենատարածված քաղցկեղի անհատական ​​ռիսկերը:

Այս վիճակագրական ուսումնասիրությունը հայեցակարգի ապացույցն է, սակայն վերլուծությունը ցույց է տալիս, որ մոդելը կարող է հարմարեցվել և կիրառվել առողջապահական այլ համակարգերում: Այս տեխնիկան կարող է օգնել բացահայտել քաղցկեղի զարգացման բարձր ռիսկ ունեցող մարդկանց, որոնց համար կարող են փորձարկվել քաղցկեղի վաղ սկրինինգային ծրագրեր:

Այս խոշոր համակարգված ուսումնասիրությունը օգտագործել է Դանիայի Առողջապահական ռեգիստրի համապարփակ տվյալներ, որտեղ պահվում են բնակչության բոլոր կլինիկական ախտորոշումները: Հետազոտողները համակարգված կերպով վերանայել են բժշկական գրառումները, ընտանեկան պատմությունը և ապրելակերպի տվյալները: Թեև այս թեստը ճշգրիտ չի կանխատեսում, թե որ մարդկանց մոտ քաղցկեղ կզարգանա, այն որոշում է անհատի ռիսկը և թույլ է տալիս համեմատել նմանատիպ տարիքի մարդկանց հետ: Նոր տեխնիկայի մասին հոդվածը հրապարակվել է The Lancet Digital Health-ում։

Կանխատեսման մոդելն առաջին անգամ մշակվել է՝ օգտագործելով 1995-2014 թվականներին 6,7 միլիոն չափահաս մարդկանցից հավաքված տվյալները: Վերապատրաստման տվյալների հավաքածուն ներառում էր ավելի քան 90 միլիոն ախտորոշումներ՝ ընդգրկելով ավելի քան 1000 տարբեր հիվանդություններ:

Այնուհետև մոդելը փորձարկվել է նույն ռեգիստրի տվյալների հավաքածուների վրա, որոնք հավաքվել են 2015-ից 2018 թվականներին՝ ընդգրկելով 4,7 միլիոն դանիացի: Մոդելի կանխատեսումների և մարդկանց քաղցկեղի զարգացման ժամանակի համաձայնությունը, եթե այդպիսիք կան, կազմում էր 81%: Մոդելը բարձր ճշգրտություն է ցույց տվել մարսողական համակարգի, ինչպես նաև վահանաձև գեղձի, երիկամների և արգանդի քաղցկեղի հետ կապված։Փորձելու համար, թե արդյոք մոդելը կաշխատի այլ երկրներում առողջապահական տվյալների հետ, հետազոտողներն օգտագործել են Մեծ Բրիտանիայի Biobank-ի տվյալները և հասել են համեմատելի ճշգրտության:

Հետևեք NEWS.am Medicine-ին Facebook-ում և Twitter-ում