Աշխարհում ֆիզիկական ակտիվության կրճատման միտում է նկատվում. ուսումնասիրություն

Ֆիզիկապես ակտիվ մարդիկ ոչ վարակիչ հիվանդությունների զարգացման ավելի ցածր հավանականություն ունեն, ավելի լավ են պահպանում քաշը և հոգեկան առողջությունը, ինչպես նաև ավելի լավ ճանաչողական և ֆիզիկական գործառույթներ են դրսևորում: Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության (ԱՀԿ) ամենավերջին ուղեցույցները խորհուրդ են տալիս մեծահասակներին շաբաթական 150 րոպե կամ ավելի չափավոր ինտենսիվությամբ վարժություններ կատարել կամ առնվազն 75 րոպե զբաղվել ակտիվ գործունեությամբ:

Առողջապահության համաշխարհային ասամբլեան (ԱՀԱ) նպատակ է դրել մինչև 2030 թվականը 15%-ով կրճատել անբավարար ֆիզիկական ակտիվության հարաբերական տարածվածությունը:

Գիտնականները հետազոտություն են անցկացրել՝ պարզելու, թե, արդյո՞ք, երկրները կարող են հասնել ֆիզիկական ակտիվության այս նպատակային ցուցանիշներին մինչև 2030 թվականը:

Հետազոտության արդյունքները հրապարակվել են The Lancet Global Health ամսագրում:

Հետազոտության մեջ ներառված են 197 երկրներից 163-ում անցկացված 507 հարցումների տվյալները՝ ընդգրկելով աշխարհի բնակչության 93%-ը: Հարցումների մեծամասնությունը (452) ներկայացված է ազգային մակարդակով, բարձր ընդգրկվածությամբ այնպիսի տարածաշրջաններում, ինչպիսին բարձր եկամուտ ունեցող Ասիա-Խաղաղօվկիանոսյան շրջանն է, Օվկիանիան և Հարավային Ասիան, և ավելի ցածր ընդգրկվածությամբ՝  Սահարայից հարավ աֆրիկյան երկրներում (բնակչության ընդգրկումը կազմել է 61,5%):

Վերլուծությունը ցույց է տվել, որ 2022 թվականին ամբողջ աշխարհում չափահասների գրեթե մեկ երրորդը անբավարար ֆիզիկական ակտիվություն է դրսևորել, իսկ գլոբալ տարածվածությունը կազմել է  31,3%: Ամենաբարձր տարածվածությունը նկատվել է բարձր եկամուտ ունեցող Ասիա-Խաղաղօվկիանոսյան և Հարավային Ասիայի տարածաշրջաններում, մինչդեռ ամենացածրը գրանցվել է Օվկիանիայում և Սահարայից հարավ գտնվող աֆրիկյան երկրներում: Կանանց շրջանում այդ ցուցանիշն ավելի բարձր է եղել   (33,8%), քան տղամարդկանց մոտ (28,7%)՝ ընդ որում զգալի տարբերություններ են նկատվել կախված երկրից և տարածաշրջանից։ Պարզվել է նաև, որ ֆիզիկական ակտիվության անբավարար մակարդակը առավել տարածված է ավելի մեծ տարիքային խմբերում:

2010-ից 2022 թվականների ժամանակահատվածում  դիտարկված միտումները վկայել են հիվանդությունների տարածվածության աճ ամբողջ աշխարհում, ընդ որում ամենակտրուկ աճը դիտվել է Ասիա-Խաղաղօվկիանոսյան և Հարավային Ասիայի տարածաշրջանների բարձր եկամուտ ունեցող երկրներում: Եթե ​​ներկայիս միտումները պահպանվեն, ապա, ըստ կանխատեսումների, մինչև 2030 թվականը տարածվածությունը կհասնի 34,7%-ի, ինչը քիչ հավանական է դարձնում հիվանդացությունը 15%-ով կրճատելու գլոբալ նպատակը:

2022 թվականին ամբողջ աշխարհում չափահաս բնակչության գրեթե մեկ երրորդը (31,3%; 1,8 միլիարդ մարդ) ֆիզիկապես անբավարար ակտիվ է եղել, ինչը զգալիորեն ավելի է, քան 2000 թվականի 23,4%-ը (900 միլիոն): Այս միտումը հակասում է 2030 թվականի համաշխարհային նպատակին՝ 2010 թվականի համեմատ ոչ ակտիվ  մակարդակը 15%-ով կրճատելը։

Ընդ որում կանայք և 60 տարեկանից բարձր մարդիկ ակտիվ չլինելու առավել բարձր ցուցանիշներ են դրսևորել, որոնք տարբերվում են ըստ երկրների և տարածաշրջանների:

Հետևեք NEWS.am Medicine-ին Facebook-ում և Twitter-ում