Գիտնականները «մինի թոքեր»-ի միջոցով պարզել են, որ SARS-CoV-2-ը կարող է վարակել ավելի շատ թոքերի բջիջներ, քան նախկինում ենթադրվում էր

Սան Դիեգոյի Կալիֆոռնիայի համալսարանի գիտնականները և նրանց միջազգային գործընկերները զեկուցել են, որ SARS-CoV-2 կորոնավիրուսային վարակը կարող է վարակել ավելի շատ թոքերի բջիջներ, քան նախկինում ենթադրվում էր, ներառյալ նրանք, որոնք չունեն հայտնի վիրուսային ընկալիչներ: Հետազոտական ​​թիմը նաև առաջին անգամ զեկուցեց, որ SARS-CoV-2-ով վարակվելիս թոքերը կարող են ինքնուրույն ձևավորել բորբոքային հակավիրուսային պատասխան՝ առանց իմունային համակարգի օգնության:

Գիտնականները SARS-CoV-2-ի և COVID-19-ի վերաբերյալ նոր հայտնագործությունների մասին զեկուցել են հոդվածում, որը հրապարակվել է Proceedings of the National Academy of Sciences ամսագրում:

Հետազոտողները օգտագործել են հիվանդներից վերցված բջիջները ցողունային բջիջների վերածելու տեխնիկա: Սաղմի նմանվող այս բջիջները, որոնք հայտնի են որպես ինդուկտիվ պլյուրիպոտենտ ցողունային բջիջներ (iPSCs), այնուհետև կարող են փոխակերպվել մարդկային բջիջների այլ տեսակների:

Թիմը դրանցից ստեղծել է տարբեր տեսակի թոքերի բջիջների խումբ, որոնք ավելի փոքր մասշտաբով նմանակում են մարդու թոքերը:

«Շնչառական վարակների ուսումնասիրման մոդելների մեծ մասի դեպքում դուք չեք կարող առանձնացնել հատուկ բջջային արձագանք, քանի որ իմունային համակարգի բոլոր բջիջները շտապում են օգնելու պայքարել զավթիչների դեմ: Մեր թոքերի օրգանոիդների կամ «մինի թոքերի» օգտագործման մեկ այլ առավելություն այն է, որ մենք կարող ենք ընտրել բջիջների սեռը, այնպես որ մենք չենք ուսումնասիրում միայն տղամարդկանց կամ կանանց գերակշռող թոքերի հյուսվածքը: Սա կարևոր է, քանի որ մենք գիտենք, որ թոքերը տարբեր կերպ են արձագանքում հիվանդություններին՝ անկախ նրանից՝ դու կին ես, թե տղամարդ»,- նշել են հետազոտության հեղինակները։

Գիտնականները նկատել են, որ SARS-CoV-2-ն ի վիճակի է սուր կերպով վարակել մինի-թոքերի շատ՝ նախկինում չնկարագրված բջիջների տեսակներ: Սա հաստատվեց SARS-CoV-2-ի տարբեր շտամների փորձարկման ժամանակ, թեև պարզ էր, որ որոշ շտամներ ավելի արդյունավետ են բջիջների որոշ տեսակներ վարակելու համար:

«Նախկինում ասում էին, որ SARS-CoV-2-ը բջիջները վարակում է միայն որոշակի ընկալիչներով, հատկապես ACE2 ընկալիչով, որը հայտնի է, որ փոխազդում է տխրահռչակ SARS-CoV-2 սպիտակուցի հետ: Մենք ցույց տվեցինք, որ երբ մուտքի ուղիղ կետը հասանելի չէ, վիրուսը պարզապես ճեղքում է բջջային թաղանթը»,- ընդգծվում է ուսումնասիրության մեջ։

«Քանի որ դելտա տարբերակն ավելի ծանր ախտանշաններ է առաջացրել, և օմիկրոնը ավելի քիչ մահացու էր, բայց ավելի վարակիչ, մենք ենթադրեցինք, որ դելտան նախընտրում է թոքերի խորքում գտնվող ալվեոլային բջիջները, մինչդեռ օմիկրոնն ավելի շատ կպչում է վերին շնչուղիներին: Չնայած բոլոր շտամներն ի վիճակի էին վարակել թոքերի բջիջների բազմաթիվ տեսակներ, մենք տեսանք այս շտամների հստակ նախապատվությունը, ինչպես և կանխատեսվում էր», - նշում են հետազոտության հեղինակները:

Հետևեք NEWS.am Medicine-ին Facebook-ում և Twitter-ում