Բժիշկ-գիտնականները չտեսնված արագությամբ ստեղծում են քաղցկեղի բուժման նոր մեթոդներ` օգտագործելով լազերներ, մագնիսներ եւ «նանոգնդիկներ»՝ շատ փոքր մասնիկներ, որոնք ստիպում են ինքնաքայքայվել քաղցկեղային ուռուցքները: Բուֆֆալոյի համալսարանի կենսաբժշկական ինժեներիայի ամբիոնի դոցենտ Ջոնաթան Լովելլը՝ ով օգնել է ստանալ նորաստեղծ հակաքաղցկեղային տեխնոլոգիա, հաղորդել է Newsmax Health-ին, որ քաղցկեղի դեմ պայքարի ապագան նանոտեխնոլոգիաների ոլորտում նորամուծություններինն է:
Ըստ Լովելլի` Nature Communications ամսագրում վերջերս նկարագրված նանոգնդիկների մեթոդն իրենից ներկայացնում է քաղցկեղային ուռուցքների ոչնչացման միանգամայն նոր մոտեցում եւ կարող է նկատելիորեն բարելավել քաղցկեղի ավանդական բուժումը, նվազեցնել քիմիոթերապիայի կողմնակի ազդեցությունը եւ այդ հիվանդության մասին նոր գիտելիքներ ավելացնել:
«Պատկերացրեք, որ նանոգնդիկը սուզանավ է, իսկ դեղորայքը բեռ: Մենք օգտագործում ենք լազերը սուզանավի դուռը բացելու համար, իսկ այնտեղից դուրս է հանվում բեռը՝ դեղորայքը: Այնուհետեւ մենք փակում ենք դուռը լազերի օգնությամբ եւ հանում ենք սուզանավը»:
Չափազանց փոքր գնդիկները պատրաստված են պորֆիրինից՝ օրգանական նյութից եւ ֆոսֆոլիպիդից: Ինչպես եւ սովորական քիմիաթերապիայի ժամանակ, դեղամիջոցը ներարկվում է ներերակային եւ շրջանառում է արյան հոսքի հետ՝ մինչեւ քաղցկեղային բջիջներին հասնելը:
Օլբանիի համալսարանի Բուֆֆալոյի Roswell Park ինստիտուտի, Վաթերլոյի եւ Մաքմասթերի համալսարանների հետազոտողների համատեղ լաբորատոր փորձարկումներում Լովելլը մկների վրա փորձարկել է նանոգնդիկները եւ հայտնաբերել, որ դրանք կարելի է կառավարել լազերի օգնությամբ: Երբ գնդիկները հասնում են քաղցկեղային բջիջներին, լազերը բացում է դրանք, եւ դեղամիջոցը դուրս է գալիս: Երբ լազերն անջատվում է, գնդիկը փակվում է՝ վերցնելով իր մեջ սպիտակուցներ եւ մոլեկուլներ, որոնք կարող են նպաստել քաղցկեղային ուռուցքի աճին: Բժիշկները հետագայում գնդիկները հեռացնում են հիվանդի երակից արյուն վերցնելով կամ բիոպսիայի միջոցով:
Նման հետազոտություն կատարվում է նաեւ Շվեդիայի Լունդի համալսարանի աշխատակիցների կողմից՝ մագնիսով կառավարվող նանոմասնիկների օգտագործմամբ՝ ստիպելով ինքնաոչնչանալ քաղցկեղային բջիջները:
«Տվյալ տեխնիկայում ամենամեծ ձեռքբերումն այն է, որ մենք կարող ենք գրոհել որոշակի բջիջների՝ չվնասելով հարակից հյուսվածքները», - ասում է Էրիկ Ռենստրեմը, ով օգնել է իրականացնել նախագիծը: Բջիջները սպանելու բազմաթիվ եղանակներ կան, սակայն այս մեթոդը նաեւ հեռակառավարվող է:
Հետևեք NEWS.am Medicine-ին Facebook-ում և Twitter-ում