Գիտնականները կատարելագործել են ատամի էմալը վերականգնող հանքայնացված նյութը

18 սեպտեմբերի, 2022  11:31

Գիտնականները կատարելագործել են հիդրօքսիապատիտը՝ ոսկորների եւ ատամների հանքայնացման նյութը: Հիդրօքսիապատիտին ավելացնելով ամինաթթուներին կարողացել են ատամի ծածկույթ ստեղծել, որը կրկնում է բնական էմալի բաղադրությունն ու միկրոկառուցվածքը: Նյութի բարելավված բաղադրությունը կրկնում է ատամի  մակերեսի առանձնահատկությունները մոլեկուլային եւ կառուցվածքային մակարդակներում ու ուժով գերազանցում է բնական հյուսվածքին:

Ատամների վերականգնման նոր մեթոդը կարող է օգտագործվել ատամների զգայունությունը նվազեցնելու համար, երբ էմալը քայքայվում է կամ վերականգնելու այն էրոզիայից եւ թերսնումից հետո: Փորձի արդյունքները հրապարակված են Results in Engineering ամսագրում։

«Ատամի էմալը պաշտպանիչ գործառույթ ունի, սակայն, ցավոք, դրա ամբողջականությունը կարող է քայքայվել, օրինակ՝ քայքայման, էրոզիայի կամ միկրոճաքերի հետեւանքով։ Եթե ​​հյուսվածքի մակերեսը ժամանակին չվերականգնվի, էմալի վնասը կազդի դենտինի, իսկ հետո՝ ատամի միջուկի վրա։ Ուստի անհրաժեշտ է էմալային մակերեսը վերականգնել՝ առողջ մակարդակի կամ մակերեսի վրա լրացուցիչ շերտեր կառուցել, եթե այն շատ բարակ է դարձել։ Մենք ստեղծել ենք բիոմիմետիկ հանքայնացված շերտ, որի նանոբյուրեղները կրկնում են ատամի էմալի ապատիտի նանոբյուրեղների դասավորությունը։ Մենք նաեւ պարզել ենք, որ ստեղծված հիդրօքսիապատիտի շերտն ունի նանոկոշտություն, որը գերազանցում է բնիկ էմալի կարծրությանը», - նշել է Վորոնեժի պետական ​​համալսարանի պինդ մարմնի ֆիզիկայի եւ նանոկառուցվածքների ամբիոնի վարիչ Պավել Սերեդինը:

Հիդրօքսիապատիտը միացություն է, որը մարդու ոսկորների եւ ատամների հիմնական բաղադրիչն է: Գիտնականներն ընտրել են բազմաֆունկցիոնալ օրգանական եւ բեւեռային ամինաթթուների համալիր, ներառյալ, օրինակ, լիզինը, արգինինը եւ հիստիդինը, որոնք կարեւոր են ոսկրային եւ մկանային կառուցվածքների ձեւավորման եւ վերականգնման համար:

Ընտրված ամինաթթուները հնարավորություն են տվել ստանալ հիդրօքսիապատիտ, որը մորֆոլոգիապես ամբողջովին նման է ատամի էմալի ապատիտին:

Հանքայնացված շերտի եւևավորումը, որը նման է բնական կոշտ հյուսվածքի հատկություններին, հաստատվել է դաշտային արտանետման էլեկտրոնի եւ ատոմային ուժի մանրադիտակի միջոցով: Հետազոտությունն իրականացվել է առողջ ատամների վրա, որպեսզի բացառվի կողմնակի գործոնների ազդեցությունը եւ արդյունքները հնարավոր լինի համեմատել առողջ ատամների հետ։

Հետևեք NEWS.am Medicine-ին Facebook-ում և Twitter-ում