Ծերացումը պայմանավորված է ոչ ֆունկցիոնալ սպիտակուցների կուտակմամբ. Molecular Cell

26 մարտի, 2024  17:19

Իսպանիայի քաղցկեղի հետազոտության ազգային կենտրոնի գիտնականները պարզել են, որ ծերացման, ինչպես նաև կողային ամիոտրոֆիկ սկլերոզի պատճառը կարող է լինել ոչ ֆունկցիոնալ սպիտակուցների կուտակումը։ Հետազոտության արդյունքները հրապարակվել են Molecular Cell ամսագրում:

Կողմնային ամիոտրոֆիկ սկլերոզ (ԿԱՍ), անբուժելի նեյրոդեգեներատիվ հիվանդություն է, որը հանգեցնում է մկանների վերահսկողության կորստի: Կողմնային ամիոտրոֆիկ սկլերոզի պատճառները ներկայումս անհայտ են, և արդյունավետ բուժում չկա:

Մասնագետները ապացույցներ են ներկայացրել, որ կողմնային ամիոտրոֆիկ սկլերոզի ժառանգական ձևի` ընտանեկան կողմնային ամիոտրոֆիկ սկլերոզի հնարավոր պատճառն անպիտան սպիտակուցների կուտակումն է շարժիչ նեյրոններում, որոնք չեն կատարում օգտակար գործառույթներ, բայց կուտակվում և կանխում են բջիջների բնականոն աշխատանքը: Սովորաբար այս սպիտակուցները մասնակցում են ռիբոսոմների ձևավորմանը:

Նոր վարկածի համաձայն, կողմնային ամիոտրոֆիկ սկլերոզն իր ծագմամբ նման է հիվանդությունների մեկ այլ խմբի, որը հայտնի է որպես ռիբոսոմոպաթիաներ, որոնք կապված են դիսֆունկցիոնալ ռիբոսոմային սպիտակուցների ավելցուկի հետ: Ամիոտրոֆիկ կողային սկլերոզի դեպքում բացասական ազդեցությունը սահմանափակվում է շարժիչ նեյրոններով։

Բացի այդ, հետազոտողները հայտնաբերել են և՛ կողմնային ամիոտրոֆիկ սկլերոզի, և՛ ընդհանրապես ծերացման հնարավոր գործոնը: Այն ազդում է նուկլեոլուսի՝ բջջային օրգանելի վրա, որտեղ սինթեզվում են ռիբոսոմները։ Ենթադրվում է, որ միջուկային սթրեսը հրահրում է ծերացման գործընթացը և կապված է նաև ոչ ֆունկցիոնալ ռիբոսոմային սպիտակուցների կուտակման հետ:

Հետևեք NEWS.am Medicine-ին Facebook-ում և Twitter-ում