Կոլումբիայի համալսարանի գենետիկները բացահայտել են մի գեն, որի մուտացիաները հանգեցնում են միոպիայի զարգացման եւ ակնոց կրելու անհրաժեշտության այն մարդկանց մոտ, ում նրանց հասակակիցները մանկության տարիներին «բոտանիկ» էին անվանում: Խոսքը նրանց մասին է, ովքեր մանուկ հասակում շատ են գիրք կարդացել, ասված է հոդվածում, որը հրապարակվել է PLOS Genetics ամսագրում:
Անդրեյ Տկաչենկոն ՝ Նյու յորքի Կոլումբիայի համալսարանից ու նրա գործընկերները գտել են մի գեն, որը կարճատեսություն է առաջացնում հենց «բոտանիկների», այլ ոչ թե ուրիշների մոտ: Նրանք վերլուծել են Մեծ բրիտանիայի ՝ կարճատեսությունից տառապող կամ էլ հոյակապ տեսողությամբ աչքի ընկնող 14 հազար բնակչի գենոմի կառուցվածքը: Գիտնականները պարզել են, որ այս գենի հատուկ տեսակի կրողները հինգ անգամ ավելի հաճախ են սկսում ակնոց կրել, եթե նրանք մանուկ հասակում շատ են գիրք կարդում:
Փորձելով պարզել գենի աշխատանքի մեխանիզմները, գիտնականները մի շարք փորձարկումներ են արել մկների վրա, որոնց ընթացքում կրծողների մի կեսի ԴՆԹ-ում մասամբ կամ էլ ամբողջովին անջատել են այդ գենի պատճեները եւ հետեւել, թե որքան հաճախ են նրանք կարճատես դառնում ՝ մյուս խմբի կենդանիների համեմատ:
Գենետիկ անալիզի արդյունքները հուսախաբ չեն արել Տկաչենկոյի խմբին ՝ APLP2 գենի անջատումը հանգեցրել է նրան, որ մկները նկատելիորեն ավելի հազվադեպ են տառապել կարճատեսությունից ու ավելի հաճախ են հեռատես դարձել: Ուշագրավ է, որ վանդակներում լուսավորության վատացումը եւ մյուս գործոնները, որոնք սովորաբար տեսողության վատացման պատճառ են դառնում, նկատելիորեն ավելի քիչ ազդեցություն են թողել անջատված APLP2-ով մկների, քան հսկիչ խմբի կենդանիների վրա:
Բայց առայժմ անհայտ է մնում, թե հատկապես ինչ մեխանիզմով է APLP2-ը ազդում կարճատեսության վրա:
Հետևեք NEWS.am Medicine-ին Facebook-ում և Twitter-ում