Գիտնականները պարզել են, թե ինչպես է ՄԻԱՎ վարակի հարուցիչը՝ ՄԻԱՎ-1 վիրուսը, «սպրդում» մարդու իմունային համակարգից: Մոնրեալի համալսարանի գիտնականների աշխատանքը հրապարակված է Cell Reports ամսագրում։
Մասնագետները տարբերում են ՄԻԱՎ վարակի հարուցիչի երկու հիմնական տեսակ՝ ՄԻԱՎ-1 եւ ՄԻԱՎ-2: Երկուսն էլ հանգեցնում են իմունիտետի աստիճանական անկմանը, սակայն ՄԻԱՎ-2-ն ավելի քիչ պաթոգենային է, ավելի քիչ է փոխանցվում եւ այդքան հաճախ չի հանգեցնում ՁԻԱՀ-ի: Գիտնականներն ուսումնասիրում են հենց ՄԻԱՎ-1-ը, քանի որ այն մեծ վտանգ է ներկայացնում մարդկանց համար։
Մոնրեալի համալսարանի գիտնականներն առաջին անգամ ապացուցել են, որ վիրուսային Vpu սպիտակուցը որոշիչ դեր է խաղում իմունային պատասխանից վիրուսը պաշտպանելու գործում: Բացի այդ, Vpu-ն մասնակցում է նոր վիրուսային մասնիկների ստեղծմանը, ինչը թույլ է տալիս ՄԻԱՎ-1-ին ախտահարել ավելի ու ավելի շատ բջիջներ:
Հետազոտության շրջանակում վիրուսաբանները մկների վրա փորձ են կատարել։ Չէքսպրեսավորված Vpu ունեցող վիրուսով վարակված կենդանիների մոտ նկատվել է վիրուսային ծանրաբեռնվածության նվազում, իմունիտետը հաջողությամբ պայքարել է պաթոգենի դեմ։
Մինչդեռ բնական վիրուսով վարակված կենդանիների մոտ իմունիտետը որեւէ կերպ չի արձագանքել ՄԻԱՎ վարակի հարուցիչին, ինչը թույլ է տվել վիրուսին տարածվել։
«ՄԻԱՎ-1 վիրուսը, որն օգտագործվում է որոշակի լաբորատոր փորձերում՝ ՄԻԱՎ-ի դեմ դեղամիջոցներ եւ պատվաստանյութեր մշակելու համար, չի պարունակում Vpu: Սակայն, բնական վիրուսում այդ սպիտակուցը փաստացի խաղում է վարակված բջջի թիկնապահի դերը: Էքսպրեսիայից հետո այն թույլ է տալիս նրան բազմանալ եւ օգնում է նրան պաշտպանել իրեն։ Հնարավոր է, լաբորատոր վիրուսներում հենց Vpu-ի բացակայության պատճառով մենք մինչեւ հիմա չենք կարող հաղթահարել ՄԻԱՎ-ը»— բացատրել են գիտնականները։
Հետազոտողների խոսքով՝ հայտնագործությունը կարող է օգնել ՄԻԱՎ-1-ի դեմ արդյունավետ պատվաստանյութ ստեղծել։
Հետևեք NEWS.am Medicine-ին Facebook-ում և Twitter-ում