Կյանքի 27 իրադարձություն, որոնք կարող են ձեր ուղեղի վնասվածք առաջացնել

Սթրեսային իրադարձությունները, ինչպիսին են սիրելի մարդու կորուստը, ամուսնալուծությունը կամ աշխատանքից զրկվելը, կարող են ուղեղի կենսաբանական տարիքը 4 տարով մեծացնել: Այս եւ այլ իրադարձությունները կարող են նաեւ ուղեղի ծանր վնասվածքների հանգեցնել, որոնք մեծացնում են Ալցհեյմերի եւ այլ հիվանդությունների առաջացման հավանականությունը:

Գիտնականները կազմել են 27 սթրեսային իրադարձությունների ցանկը, որոնք կարող են չափազանց բացասաբար անդրադառնալ ուղեղի առողջության վրա:

Նրանց խոսքով՝ խնդիրներ կարող են առաջանալ դեռեւս մանկության տարիներին. եթե երեխան երկրորդ տարին նույն դասարանում է մնացել կամ նրան ընդհանրապես դպրոցից հանել են, սա կարող է նրա առողջության վրա բացասական ներգործություն ունենալ: Եթե երեխայի ծնողները չեն կարողանում աշխատանք գտնել կամ ալկոհոլի, թմրանյութերի հետ կապված խնդիրներ ունեն, երեխայի ուղեղը դարձյալ տուժում է:

Դեռահաս եւ մեծ տարիքում հաճախ հարված է հասցնում ծնողների ամուսնալուծությունը, ծնողի, ազգականի մահը, կողակցի անհավատարմությունը կամ ամուսնու ծնողների հետ լուրջ վեճը: Դրամական խնդիրները, այդ թվում՝ սնանկությունը կամ հեռացվելը, հրդեհի կամ ջրհեղեղի հետեւանքով տունը կերցնելը այլ վտանգավոր գործոններ են:

Սուր սթրեսը ուղեղի բորբոքում եւ դեպրեսիա է առաջացնում, իսկ սա մեծացնում է դեմենցիայի վտանգը: Ի դեպ, Ալցհեյմերի հիվանդության ամերիկյան ասոցիացիայից բժիշկ Մարիա Կարիլլոն այս ցանկին հավելել է այնպիսի իրադարձությունները, ինչպիսին են դպրոցը փոխելը եւ տան գնումները: Իսկ ընդհանրապես սթրեսային ցանկացած իրադարձություն ուղեղի կենսաբանական տարիքին մոտ 4 տարի է ավելացնում՝ առաջացնելով նրա վաղաժամ ծերացում:

Ահա 27 իրադարձությունների ցանկը, որը կազմել են US Alzheimer’s Association-ի գիտնականները.

1. Մանկության եւ պատանեկության տարիքում. երկրորդ տարում նույն դասարանում մնալը;
2. Տնից հեռանալը;
3. Գործազուրկ ծնողները;
4. Շատ խմող ծնողները;
5. Թմրամոլ ծնողները;
6. Դպրոցից հեռանալը;
7. Դպրոցից դուրս մնալը;
8. Ցանկացած տարիքում. համալսարանից դուրս մնալը;
9. Աշխատանքից հեռացվելը;
10. Աշխատանքից երկարատեւ բացատրելը;
11. Ծնողի մահը;
12. Ծնողների ապահարզանը;
13. Զուգընկերոջ անհավատարմությունը;
14. Օրենքի հետ խնդիրները;
15. Եղբոր կամ քրոջ մահը;
16. Երեխայի մահը;
17. Երեխայի մասնակցությամբ վթարը;
18. Հրդեհի կամ ջրհեղեղի պատճառով տան կորուստը;
19. Ֆիզիկական հարձակումը;
20. Սեռական բռնությունը;
21. Լուրջ իրավաբանական դժվարությունները;
22. Բանտարկվելը;
23. Սնանկությունը;
24. Գումարի կամ գույքի կորուստը;
25. Նպաստով ապրելը;
26. Զինվորական ծառայությունը;
27. Ռազմական գործողությունների մասնակցելը:

Հետևեք NEWS.am Medicine-ին Facebook-ում և Twitter-ում