Ալցհեյմերի հիվանդության առաջացման ամենավաղ նախանշանը կարող է հայտնվել երիտասարդ տարիքում այլ ախտանշանների հայտնվելուց տասնամյակներ առաջ: Այս մասին հայտնել են Գերմանիայի Ֆրայբուրգի համալսարանի եւ Ռուրսկի համալսարանի գիտնականները:
Science Advances ամսագրում հրապարակված հոդվածում ասվում է, որ հիվանդության առաջին նախանշանները կարող են արտահայտվել տարածքում կողմնորոշվելու խախտումներում:
Հետազոտություն է անցկացվել 267 առողջ մարդկանց մասնակցությամբ, որոնցից 65-ը եղել են APOE ε4 ալլելյա գենի կրողներ, որը, ինչպես համարվում է, կապված է Ալցհեյմերի հիվանդության զարգացման մեծ ռիսկի հետ;
Փորձի մասնակիցները կողմնորոշման թեստ են անցել , երբ մարդը ենթագիտակցորեն հիշում է հետդարձի ուղին: Փորձի ընթացքում մասնակիցները պետք է հիշեին վիրտուալ տարածքում աղբարկղի գտնվելու վայրը եւ անցնեին ծառերի մոտ, որոնց թիվը փոխվել է 1-5, ծառերից մեկի վրա խնձոր է եղել: Երբ փորձի մասնակիցը հասել է որեւէ ծառի, այն անհետացել է: Դրանից հետո անհետացել են բոլոր ծառերը, եւ պետք էր գտնել դեպի աղբարկղ հետդարձի ուղին: Որքան շատ են մասնակիցները սխալվել՝ գնահատելով դեպի աղբարկղ տարածքը, այնքան փոքր է եղել երթուղու ինտեգրման արդյունավետությունը: Փորձի շրջանակում կամավորները նաեւ անցել են ֆունկցիոնալ մագնիսառեզոնանսային տոմոգրաֆիա:
Պարզվել է, որ երթուղու ինտեգրման ունակությունը կապված է եղել նաեւ էնտորինալ կեղեւում grid cells-ի աշխատ ունակության հետ: Այդ նեյրոնները պատասխանատու են տարածքում կոորդինատային ցանցի համար եւ ակտիվանում են, երբ կենդանին կամ մարդը հատում են այդ երեւակայելի ցանցի հանգույցները: Գիտնականների կարծիքով՝ տարածքում կողմնորոշման խախտումն առաջացել է նեյրոնների դիսֆունկցիայի պատճառով: Դա թույլ է տալիս հայտնաբերել Ալցհեյմերի հիվանդության բարձր ռիսկի ենթարկված մարդկանց տասնամյակներ առաջ մինչեւ հիվանդության ախտանիշները հայտնվելը:
Հետևեք NEWS.am Medicine-ին Facebook-ում և Twitter-ում
ամիս
շաբաթ
օր