Գիտնականները դեղամիջոց են մշակել, որն ազդանշան է ուղարկում իմունային համակարգին՝ քաղցկեղային բջիջների ոչնչացման համար

Հայտնի է, որ ուռուցքային բջիջները լավ են կարողանում խուսափել մարդու իմունային համակարգից. նրանք ֆիզիկական պատեր են կառուցում, քողարկվում են իրենց եւ մոլեկուլային հնարքներով կապում իմունային համակարգը: Սան Ֆրանցիսկոյի համալսարանի հետազոտողները դեղամիջոց են մշակել, որը հաղթահարում է այդարգելքներից մի քանիսը` թիրախավորելով քաղցկեղային բջիջներն իմունային համակարգի կողմից ոչնչացման համար:

Նոր թերապիան, որը նկարագրված է Cancer Cell ամսագրում, դուրս է բերում KRAS սպիտակուցի մուտացված տարբերակը քաղցկեղի բջիջների մակերեսին, որտեղ դեղամիջոց-KRAS համալիրը որպես սպանության ազդանշան է գործում: Իմունոթերապիան այնուհետեւ կարող է դրդելիմունային համակարգին արդյունավետորեն ոչնչացնել բոլոր բջիջներն այդ ազդանշանով:

KRAS մուտացիաները տեղի են ունենում բոլոր ուռուցքների մոտ մեկ քառորդում, ինչը նրանց քաղցկեղի ամենատարածված գենային մուտացիաներից մեկն է դարձնում: Մուտացված KRAS-ը նաեւ սոտորասիբի թիրախն է, որը Սննդամթերքի եւ դեղամիջոցների վերահսկման վարչությունը (FDA) ժամանակավորապես հաստատել է թոքերի քաղցկեղի դեպքում օգտագործման համար:

Իմունային համակարգն օտար բջիջները, որպես կանոն, ճանաչում է անսովոր սպիտակուցներով, որոնք դուրս են ցցվում դրանց մակերեսից: Բայց երբ խոսքը քաղցկեղի բջիջների մասին է, ապա արտաքինից քիչ եզակի սպիտակուցներ կան, եւ իմունային համակարգը չի կարող հայտնաբերել դրանք:

Երկար տարիներ KRAS-ն անբուժելի էր համարվում: Սակայն վերջին տասնամյակների ընթացքում գիտնականները սպիտակուցի մանրամասն վերլուծություն են կատարել եւ մուտացիայի ենթարկված KRAS-ում թաքնված գրպան են հայտնաբերել, որը կարող է արգելափակել դեղամիջոցը: Դրա աշխատանքը նպաստել է սոտորասիբի մշակմանն ու հաստատմանը։

Սակայն սոտորասիբը KRAS մուտացիաներով ոչ բոլոր հիվանդներին է օգնում, իսկ որոշ ուռուցքներ, որոնք այն փոքրացնում է, նորից են սկսում աճել:

Նոր աշխատանքում թիմը ցույց է տվել, որ երբ ARS1620-ը՝ թիրախավորված հակա-KRAS դեղամիջոց, ինչպիսին sotorasib-ն է, կապվում է մուտացված KRAS-ի հետ, այն պարզապես չի արգելափակում KRAS-ը, որն ազդում է ուռուցքի աճի վրա: Այն նաեւ ստիպում է բջջին ARS1620-KRAS համալիրը որպես օտար մոլեկուլ ճանաչել:

Դա նշանակում է, որ բջիջը վերամշակում է սպիտակուցը եւ այն տեղափոխում իր մակերես՝ որպես սպանության ազդանշան իմունային համակարգի համար:


 

Հետևեք NEWS.am Medicine-ին Facebook-ում և Twitter-ում