Գիտնականները ուղեղի սխեմաների եւ մտավոր բարեկեցության տարբեր ասպեկտների միջեւ կապ են հայտնաբերել

Հետազոտող Միրիամ Քլայն-Ֆլյուգը եւ գործընկերները ուսումնասիրել են ուղեղի կապի եւ հոգեկան առողջության տվյալները գրեթե 500 մարդու օրինակով: Մասնավորապես, նրանք ուսումնասիրել են ամիգդալայի կապը՝ ուղեղի մի հատված, որը հայտնի է զգացմունքների եւ պարգեւների մշակման գործում իր կարեւորությամբ: Հետազոտողները օգտագործել են ֆունկցիոնալ մագնիսական ռեզոնանսային պատկերացում՝ ուսումնասիրելու ամիգդալայի յոթ փոքր շրջանները եւ դրանց հարակից ցանցերը:

Թիմը ավելի ճշգրիտ մոտեցում է ցուցաբերել նաեւ մտավոր բարեկեցության տվյալներին՝ ուսումնասիրելով առողջ մարդկանց մի մեծ խմբի եւ օգտագործելով հարցաթերթիկներ, որոնք տեղեկատվություն են հավաքել սոցիալական, էմոցիոնալ, քնի եւ զայրույթի ոլորտներում բարեկեցության մասին: Սա ավելի ճշգրիտ տվյալներ է ի հայտ բերել, քան շատ ուսումնասիրություններ, որոնք դեռեւս հիմք են համարում լայն ախտորոշումներ, ինչպիսիք են դեպրեսիան կամ անհանգստությունը, որոնք ներառում են բազմաթիվ տարբեր ախտանիշներ:

Nature Human Behavior ամսագրում հրապարակված հոդվածը ցույց է տալիս, թե ինչպես է ուղեղի կապերի եւ բարեկեցության վերաբերյալ տվյալների բարելավված մակարդակը հնարավորություն տվել ճշգրիտ բնութագրել ուղեղի ցանցերը, որոնք կապված են հոգեկան առողջության այս տարբեր ասպեկտների հետ: Օրինակ՝ ուղեղի միացումները, որոնք ամենակարեւորն են՝ որոշելու համար, արդյոք մարդը քնելու հետ կապված խնդիրներ ունի, շատ տարբեր տեսք ունեն՝ ըստ սոցիալական բարեկեցության մասին ունեցած տեղեկատվության:

Հետազոտողները նաեւ պարզել են, որ հայտնաբերված ուղեղի ցանցերի բնույթը տարբեր է: Օրինակ, նրանք պարզել են, որ էվոլյուցիոն առումով ավելի հին ենթակեղեւային շղթաներում կապը ամենից շատ կապված է բացասական հույզեր զգալու հակման հետ, մինչդեռ ամիգդալային կապը ինչպես նոր կեղեւային, այնպես էլ հին ենթակեղեւային սխեմաների հետ ակնհայտորեն նպաստում է սոցիալական բարեկեցությանը:

Գտածոները հուշում են մտավոր բարեկեցությանը եւ դրանում ներգրավված ուղեղային ցանցերին ավելի նուրբ մասշտաբով դիտարկելու հնարավոր օգուտը, քան նախկինում, սանդղակ, որն ավելի սերտորեն համապատասխանում է ուղեղի ֆունկցիոնալ կազմակերպմանը: Թեեւ ավելի շատ հետազոտություններ են անհրաժեշտ, ապագայում հնարավոր կլինի թիրախավորել ուղեղի այն շղթաները, որոնք առավել կարեւոր են հիմնական ախտանիշների համար:

Հետևեք NEWS.am Medicine-ին Facebook-ում և Twitter-ում