Չեք կարողանում քո՞ւն մտնել, հաճախակի արթնանո՞ւմ եք քնից կամ քունը չի՞ բավարարում: Պատճառը կարող եք Ձեր իսկ սովորույթների եւ վարքագծի մեջ փնտրել:
Որոշ մարդկանց մոտ քուն մտնելու համար ժամերով առաստաղին անարդյունք նայելու պատճառը քրոնիկ ցավը, դեպրեսիան, ինչպես նաեւ քնին խանգարող դեղամիջոցներն ու թմրանյութերը կարող են լինել: Բավական է չեզոքացնեք դրանք՝ քնի որակն էլ, ամենայն հավանականությամբ, ինքնաբերաբար կբարելավվի: Այդուհանդերձ, ոչ բոլոր դեպքերում է հաջողվում զուգակցվող բժշկական եւ հոգեբուժական խնդիրների վերացմամբ քնի հետ կապված դժվարությունների հաղթահարման հասնել:
Անկողնային ժամի հետ կապված խնդիրները հատկապես քրոնիկ անքնություն ունեցող մարդկանց են լարվածություն պատճառում:
«Երբ մտահոգված ես՝ քնի որակի բարելավմամբ, սկսում ես ջանքեր գործադրել՝ քուն մտնելու համար, ինչն իսկական մղձավանջ կարող է դառնալ: Արդյունքում ավելի սթափ վիճակում ես հայտնվում եւ կարող ես ժամերով արթուն պառկած մնալ», - նկատել է քնի խանգարման մասնագետ Միշել Դրերափը:
Մասնագետը մի քանի խորհուրդներ է ներկայացրել՝ քնի որակից դժգոհ, ներառյալ՝ հոգեֆիզիոլոգիական անքնությամբ տառապող մարդկանց համար: «Երբեմն պարզագույն սովորույթներից հրաժարումը կարող է նշանակալի օգուտ բերել», - ասում է նա:
1. Քնի ռեժիմն անփոփոխ թողեք
Քնի որակը կարելի է քնի հետեւողական ռեժիմի օգնությամբ բարելավել: Հանգստյան օրերին երկար արթուն մի մնացեք, կիրակի երեկոյան էլ սովորական ժամին անկողին մտեք:
«Մենք դրան «սոցիալական ապահամաժամանակեցում» անվանումն ենք տալիս, ինչը նույնն է, թե հանգստյան օրերին Քալիֆորնիայում գտնվելուց հետո նախկին ժամային գոտի վերադառնաք», - մեկնաբանել է դոկտոր Դրերափը:
Կորցրած ժամանակը հետ բերելու համար երկու ժամ առաջ անկողին մտնելով միայն մասնատված եւ ցածրորակ քուն կարող եք ունենալ: Եթե, իհարկե, հաջողվի առաստաղին երկար նայելուց հետո քուն մտնել:
2. Անկողին մտնելուց որոշ ժամանակ առաջ հանգիստ տվեք մարմին եւ մտքին
Նախքան անկողին մտնելը մի քանի ժամով հանգիստ տվեք մարմնին եւ մտքին, մասնավորապես՝ որեւէ հանգստացնող գործունեությամբ զբաղվեք: Դա կարող է տարբեր լինել՝ կախված մարդուց՝ ընթերցանություն, տաք լոգանք, առանց կոֆեինի թեյի ըմպում կամ հեռուստացույցի դիտում:
3. Շեղեք ուշադրությունը, եթե չի հաջողվում քնել
Եթե չի հաջողվում քուն մտնել, վեր կացեք անկողնուց եւ փորձեք որեւէ բանով զբաղվել՝ ուշադրությունը շեղելու համար: Խոսքը կարող է կրկին ընթերցանության (բայց ոչ թրիլերի), ամսագրերն աչքի անցկացնելու կամ բույսերը ջրելու մասին լինել: Հարկավոր է նաեւ մարմինն ու միտքն ակտիվացնող եւ նպատակաուղղվածություն պահանջող գործողություններից խուսափել, ինչպես օրինակ, հաշիվների վճարումը, գնդակով խաղը կամ համակարգչով աշխատանքը կարող են լինել:
4. Ինքնահանգստացման տեխնիկայի տիրապետեք
Մտքի եւ մկանների լարվածության թուլացմանը, բոլոր տագնապալի մտքերի եւ մտահոգությունների չեզոքացմանը միտված ինքնահանգստացման տեխնիկայի, մասնավորապես՝ մեդիտացիայի կարող եք քնի մասնագետի օգնությամբ տիրապետել: Սթրեսը եւս արդյունավետ դիմակայություն է պահանջում:
«Օրվա ընթացքում, երբ զբաղված չեք, բայց ոչ՝ անկողին մտնելիս, փորձեք այդ տեխնիկայի տիրապետման մեջ վարպետանալ», - խորհուրդ է տալիս դոկտոր Դրերափը:
Հետևեք NEWS.am Medicine-ին Facebook-ում և Twitter-ում
ամիս
շաբաթ
օր