Հայտնաբերվել է դեմենցիայի զարգացման հավանականության  հետ կապված հիմնական անոթային գործոնը

Սան Անտոնիոյի Տեխասի համալսարանի առողջապահության գիտական ​​կենտրոնի կողմից իրականացված հետազոտությունը ցույց է տվել, որ  գլխուղեղի մանր անոթների ամենատարածված հիվանդությունը, որը հայտնաբերվում է գլխուղեղի մագնիսառեզոնանսային տոմոգրաֆիայի ժամանակ, դեմենցիայի հավանականության հետ կապված հիմնական անոթային գործոնն է: Միջազգային խոշոր հետազոտության արդյունքները ընդգծում են դեմենցիայի կանխարգելման հարցում այս հատկանիշի կարևորությունը, որը հայտնի է որպես սպիտակ նյութի հիպերինտենսիվություն (HMH):

Հետազոտության արդյունքները հրապարակվել են JAMA Network Open ամսագրում:

Հետազոտության մեջ նշվում է, որ կյանքի տևողության աճի հետ մեկտեղ, ակնկալվում է, որ մինչև 2030 թվականը ամբողջ աշխարհում դեմենցիայի տարածվածությունը կհասնի 75 միլիոն մարդու՝ դրա առաջացումը կանխելու կամ հետաձգելու ռազմավարությունների մշակումը դարձնելով հանրային առողջության գլխավոր առաջնահերթություն:

Համարվում է, որ ուղեղի մանր անոթների հիվանդությունը ճանաչողական կարողությունների նվազման և դեմենցիայի հիմնական պատճառն է, ընդ որում դեմենցիայի դեպքերի գրեթե կեսը դրսևորում է ինչպես Ալցհեյմերի հիվանդության, այնպես էլ ուղեղի մանր անոթների հիվանդության նյարդապաթոլոգիական առանձնահատկություններ:

Այդուհանդերձ, թեև դիտողական ուսումնասիրությունները ցույց են տվել սպիտակ նյութի բարձր լարվածության և ինսուլտի ու դեմենցիայի հավանականության մեծացման միջև կապի առկայությունը, սակայն  պատճառահետևանքային կապերը սահմանափակ են եղել: Սպիտակ նյութի հիպերինտենսիվությունը գլխուղեղի ախտահարումներ են, որոնք մագնիսառեզոնանսային տոմոգրաֆիայի դեպքում դրսևորվում են բարձր պայծառության շրջանների տեսքով:

Նոր ուսումնասիրության մեջ գիտնականները կարողացել են անոթային առանձնահատկությունների և Ալցհեյմերի հիվանդության միջև պատճառահետևանքային կապի ապացույցներ ներկայացնել՝ օգտագործելով փոփոխականների գենետիկ գործիքային վերլուծությունը, որը հայտնի է որպես Մենդելյան պատահականացում, մեթոդ, որն օգտագործում է գենետիկ ալելների բնական պատահականացումը՝ ստուգելու, թե ինչպես են գենետիկ ազդեցության տարբերությունները ազդում հիվանդության հավանականության վրա:

Ուսումնասիրության մեջ նաև ընդգծվում է մի քանի փոխլրացնող համաճարակաբանական մոտեցումների և տվյալների տեսակների համադրման, ինչպես նաև դեմենցիայի վրա անոթային առանձնահատկությունների ազդեցության ուսումնասիրման դեպքում փոփոխականների գործիքային վերլուծության թերությունները նկատի ունենալու կարևորությունը։ 

Հետևեք NEWS.am Medicine-ին Facebook-ում և Twitter-ում