Այն, որ դեղերը պետք է բաց թողնվեն դեղատոմսերով՝ միանշանակ ճիշտ է: Սակայն հարցը երկրորդ կողմ էլ ունի՝ արդյոք այն ժամանակի՞ն ենք ներդնում: Այս մասին լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ ասաց Երեւանի գլխավոր սրտաբան Պարունակ Զելվեյանը:
Նրա խոսքով՝ դեղատոմսերով դեղերի բացթողումն առաջին հերթին մեծացնում է բժշկական սպասարկման որակը, քանի որ դեղերը կսկսեն գնել բժշկի նշանակմամբ, այլ ոչ թե հարեւանների կամ դեղատների աշխատողների խորհրդով: Երկրորդ՝ սա նվազեցնում է ինքնաբուժության եւ հակաբիոտիկների նկատմամբ բակտերիաների ռեզիստենտության վտանգները:
«Բժիշկը մասնագիտություն է, որը ամենից երկար են սովորում, իսկ հետո կրթությունը շարունակում են ամբողջ կյանքի ընթացքում: Մենք ինչո՞ւ ենք դա անում: Որպեսզի կարողանանք հիվանդի համար 2 հազար դեղամիջոցներից այն դեղն ընտրել, որը նրան անհրաժեշտ է»,- ասաց նա:
Այսինքն, մասնագետի խոսքով, դեղատոմսերի կիրառումը բժշկական հանրույթի շրջանում քննարկման ենթակա չէ, սակայն քննարկման ենթակա են այս պրակտիկայի ներդրման մոտեցումները եւ մեխանիզմները: «Սա այն եզակի դեպքերից մեկն է, երբ բժշկական հանրության եւ հասարակության կարծիքը համընկնում է, նրանց շահերը եւ ցանկությունները, փաստորեն, համադրվում են»,- ասաց նա:
Պարունակ Զելվեյանի կարծիքով՝ մինչեւ սա պրակտիկայում ներդնելը, անհրաժեշտ էր ազնվորեն եւ լիարժեք գնահատել բոլոր ռիսկերը, բոլոր խութերը, այնուհետեւ գտնել դրանք հաղթահարելու ուղիները, գործիքակազմ ներդնել, եւ միայն հետո մտցնել պարտադիր դեղատոմսերը: Նա հիշեցրեց, որ ավելի քան 20 տարի առկա է դեղերը դեղատոմսերով բաց թողնելու պահանջը, այն ընդգրկված է ե՛ւ «Դեղերի մասին» առաջին օրենքում, ե՛ւ նորում, եւ սա ճիշտ է: Սակայն այդ կանոնը չի ներդրվել: «Այսինքն՝ առողջապահության նախկին կազմակերպիչները, հավանաբար, իրավիճակը սթափ են գնահատել, եւ հասկացել են, որ դա դեռեւս չեն կարող անել: Սակայն դա էլ էր սխալ, անհրաժեշտ էր աստիճանաբար ներդնել»,- ասաց նա:
Բժիշկը նշեց, որ բոլորն էլ գիտեն առաջին օղակի բժիշկների ծանրաբեռնվածության, պոլիկլինիկաներում հերթերի մասին, էլ չենք խոսում բժիշկների մոտիվացիայի եւ նրանց աշխատավարձերի մասին: «Հերթերը, գրագրության մեծ ծավալը, եւ սրան նաեւ հավելվում է դեղատոմսային ձեւը: Բժիշկը ֆիզիկապես ի վիճակի չի լինի որակյալ ծառայություն մատուցել: Սա կբերի հերթերի մեծացման, հիվանդների համար ժամանակի անիմաստ կորստի, դժգոհության աճի»,- ասաց նա՝ հավելելով, որ դրա հետեւանքով հերթական լավ, ճիշտ գաղափարը կարժեզրկվի:
Պարունակ Զելվեյանն առաջարկում է վաղվանից սկսել վերանայել բժշկական նորմատիվները, կրճատել բժիշկների ծանրաբեռնվածությունը, մեծացնել նրանց թիվը, եւ միայն դրանից հետո ներդնել նաեւ պարտադիր դեղատոմսը եւ բոլոր պարտադիր սքրինինգային ծրագրերը: «Անհրաժեշտ է համակարգը նախապատրաստել, եւ միայն հետո պահանջներ դնել: Չի կարելի որոշակի տարողությամբ անոթը երկու անգամ մեծ ծավալով հեղուկով լցնել»,- ասաց նա:
Հիշեցնենք, որ 2017 թվականի աշնանն ընդունված կառավարության որոշմամբ Հայաստանում 2018-ի մարտի 1-ից ուժի մեջ է մտնում դեղատոմսերով դեղերի բացթողման նոր կարգը: Դեղատոմսով առաջին հերթին բաց կթողնեն հակաբիոտիկները, հորմոնալ եւ կոդեին պարունակող դեղամիջոցները: Հուլիսի 1-ից կարգը կտարածվի ներարկման բոլոր դեղամիջոցների վրա: Ամբողջ գործընթացը կավարտվի հոկտեմբերի 1-ին, երբ արդեն դեղատոմսերով բաց թողվող դեղերի ցուցակում ընդգրկված բոլոր դեղերը դեղատոմսով կվաճառվեն:
Դեղերի՝ դեղատոմսերով բացթողումը ուժի մեջ կմտնի աստիճանաբար. առաջինը կլինեն հակաբիոտիկները
Առողջապահության նախարարությունը հրապարակել է մարտի 1-ից դեղատոմսով դուրս գրվող դեղերի ցանկերը
ԱՆ հրապարակել է դեղատոմսով եւ առանց դեղատոմսի դուրս գրվող ՀՀ–ում գրանցված դեղերի նորացված ցանկը
Իրարանցում երեւանյան դեղատներում. Մարդիկ գնում են հորմոնալ եւ կարդիոդեղամիջոցներ (տեսանյութ)
Հետևեք NEWS.am Medicine-ին Facebook-ում և Twitter-ում
ամիս
շաբաթ
օր